Paliwo –  substancja  wydzielająca przy intensywnym utlenianiu (spalaniu) duże ilości ciepła. Energia uzyskana ze spalania paliwa wykorzystywana jest:

  -przez maszynę (silnik cieplny) lub zespół maszyn i urządzeń (siłownia cieplna) do produkcji energii mechanicznej

  -przez kocioł do celów grzewczych lub procesów technologicznych.

Najważniejszą cechą paliw jest ich ciepło spalania i wartość opałowa.

Paliwa ze względu na pochodzenie dzielą się na

• paliwa naturalne: węgiel kamienny, brunatny, torf, biomasa (w tym drewno), ropa naftowa, gaz ziemny, biogaz;
• paliwa sztuczne: wytwarzane przy przeróbce paliw naturalnych (koks, olej opałowy, olej napędowy, benzyna, gaz drzewny, gaz świetlny, LPG).

Paliwa ze względu na stan skupienia dzielą się na

• paliwa stałe
• paliwa ciekłe
• paliwa gazowe

Paliwa ze względu na zastosowanie dzielą się na

• paliwa opałowe (do spalania zewnętrznego); paliwa opałowe stałe (węgiel, koks, drewno) nazywane są często krótko określeniem "opał";
• paliwa napędowe (do spalania wewnętrznego).

Oddzielną grupę stanowi paliwo jądrowe.